Türkiye’de birleşme ve satın alma hacmi son 10 yılın en düşük seviyesinde
KPMG Türkiye, beşinci yıllık “KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri 2023” raporunu açıkladı.
Rapora göre, 2023 yılında nakit sıkılaştırma politikaları sonucunda yatırımcıların risk iştahı azalırken, finansal kaynaklara erişim zorlaştı ve bölgesel jeopolitik gerilimler yaşanırken, 2023 yılında küresel birleşme ve satın alma süreç hacmi, bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 23 azaldı. 2022 yılına kadar ise 2,7 trilyon dolara düşecek.
2021 yılında rekor seviyelere ulaşan işlem hacmi böylece 2023 yılında son beş yılın en düşük seviyesine ulaştı.
Türkiye’de son 10 yılın en düşük seviyesi
Türkiye’de 2023 yılında açıklanan işlem hacmi 2,8 milyar dolardı. 2013 yılında 14 milyar dolar, 2014 yılında ise 18 milyar dolar olarak açıklanan işlem hacmi, bu verilerle son 10 yılın açıklanan en düşük işlem hacmi oldu.
Rapora göre, son 10 yılda açıklanan birleşme ve satın alma işlemlerinin hacmi 2015’te 10,9 milyar dolar, 2016’da 4,7 milyar dolar, 2017’de 7,5 milyar dolar ve 2018’de 9,5 milyar dolar olarak gerçekleşti.
2019 yılında önemli bir düşüş yaşanan birleşme ve satın alma süreçlerinde ise hacmin 2,9 milyar dolar olduğu görüldü. Ardından pandemi yılı olan 2020’de hacim 6,9 milyar dolar olurken, 2021’de hacim 14,3 milyar dolar gibi rekor bir seviyeye ulaştı. 2022 yılında açıklanan birleşme ve satın alma hacmi ise 6,1 milyar dolar olarak kaydedildi.
Rapora göre, Türkiye’de birleşme ve satın alma faaliyetlerinde küresel gelişmelerin yanı sıra genel seçimler ve Orta Doğu’da devam eden jeopolitik gerilimler de önemli rol oynadı. Bu gelişmelerin etkisiyle ülkede 2023 yılında açıklanan işlem hacmi, geçen yılın rakamının üzerinde 2,8 milyar dolar olacak. altındaMaliyeti açıklanmayan süreçlere ilişkin yapılan değerlendirmeler sonucunda süreç hacmi 7,5 milyar dolara ulaştı.
En büyük satın alma ve birleşme TOFAŞ’ın Stellantis Otomotiv’i 439,1 milyon dolara satın alması oldu.
En büyük 10 satın alma ve birleşme sürecinin toplam süreçler içindeki payı yüzde 68 olurken, en büyük sürecin değeri TOFAŞ’ın 439,1 milyon dolara Stellantis Otomotiv Pazarlama’yı satın alması oldu. Raporda Türkiye’deki en büyük 10 satın alma ve birleşme şu şekilde sıralanıyor:
Öne çıkan sektörler ve yatırımcı dağılımı
Türkiye’de birleşme ve satın alma süreçlerinin sayı itibarıyla öne çıkan dallarına baktığımızda, bireysel yatırımcıların gerçekleştirdiği startup süreçlerinin de etkisiyle, 268 süreçle teknoloji, medya ve telekomünikasyon, kitlesel fonlama süreçleri, risk sermayesi ve girişim sermayesi yer alıyor. . Hacim bazında endüstriyel üretim ve otomotiv 1,1 milyar dolarlık işlem hacmiyle ilk sırada yer alırken, onu 1 milyar dolarlık işlem hacmiyle enerji segmenti takip ediyor.
Öne çıkan finansal yatırımcı işlemleri
2023 yılında fiyatları açıklanan en büyük süreçler arasında Doğan Holding’in grup şirketi Öncü Girişim’in, geri dönüşüm ve sürdürülebilir teknolojiler alanında faaliyet gösteren Gama Recycle’ın yüzde 70 hissesini 83 milyon dolar işlem bedeliyle satın alması yer aldı. Bu işleme ek olarak Defacto’nun azınlık hisseleri EBRD tarafından 59 milyon dolara satın alınırken, Re-Pie perakende sektöründe faaliyet gösteren Milpa ve Taze Kuru Gıda’nın yüzde 82,3 hissesini 54,7 milyon dolara satın aldı. AŞ’nin yüzde 55,7 hissesinin 30,6 milyon dolara satın alınması da öne çıkan finansal yatırımcı işlemleri arasında yer aldı.
Yatırımcıların Türkiye’deki girişim ekosistemine ilgisi son yıllardaki trende paralel olarak devam etti. Albaraka Portföy Yönetimi, 2023 yılında yaptığı 22 yatırımla Türkiye’de girişimcilik ekosistemine en fazla yatırım yapan finansal yatırımcı oldu. Ekosistemin önemli oyuncularından Re-Pie ise 10 işlemle öne çıktı. 212 ve Esor Yatırım’ın öncülük ettiği yatırım turunda Öte, 6 milyon dolarlık yatırım alarak girişim sermayesi işlemleri arasında dikkat çekti.
2023 yılı değeri açıklanmasa da finansal yatırımcının en önemli çıkış işlemlerinden biri Türkven’in MNG Kargo’daki hisselerini Alman devi DHL’e satması oldu. Ayrıca Turkven’in Mikro Yazılım’daki hisselerini İtalyan TeamSystem şirketine satması ve Actera’nın portföy şirketi Korozo’nun iştiraki Korsini Ambalaj’ın nisan ayında ABD merkezli Multi-Color Corporation’a satışı da öne çıkıyor. Özel risk sermayesi çıkış işlemlerinden biriydi. Öte yandan Mediterra’nın (MPEQ) Paycore’daki hisselerini Param’a, LuckyFish’teki (Uğurlu Balık) hisselerini BAE merkezli finansal yatırımcı E20 Investment’a satarak çıkışı da diğer önemli çıkış süreçleri arasında yer aldı.
Türkiye’deki işlemlerin yatırımcı dağılımına bakıldığında, 2023 yılında ABD (18 işlem) ve Birleşik Krallık (15 işlem) 2022 yılında da lider konumlarını korudu. 2023 yılında Almanya, 10 yılda yatırımcıların en fazla yatırım yaptığı 3. ülke oldu. süreçler. Açıklanan süreç büyüklüklerine göre ABD, Rusya ve İngiltere öne çıkan ülkeler oldu.
Kuzey Amerika dünya çapında en büyük işlem hacmine sahip bölge oldu
Buna paralel olarak toplam işlem sayısı da geçen yıla göre yaklaşık 5 bin azalarak 55 bin 862 adede ulaştı. Dünyadaki birleşme ve satın alma hacmindeki bu azalmanın ana nedenleri olarak yüksek faiz oranları, devam eden enflasyon, devam eden Rusya-Ukrayna savaşı ve Orta Doğu’da artan jeopolitik gerilimler nedeniyle azalan yatırımcı iştahı gösterildi.
Toplam işlem hacmindeki azalmaya paralel olarak küresel mega süreçlerin (on milyar doları aşan işlemlerin) sayısı 2022 yılında 37 olurken, 2023 yılında bu sayı 26’da kaldı. Dünya çapında en yüksek işlem hacmine sahip bölge ise Kuzey oldu. Toplam birleşme ve satın alma işlem hacmi 1,3 trilyon dolar olan Amerika. Bölge dünyadaki toplam işlem hacminin yüzde 50,4’ünü oluşturdu.
Rapora göre dünyadaki ortalama işlem hacmi 47,5 milyon dolardı. Ortalama işlem hacmi açısından ise 2023 yılı itibarıyla Kuzey Amerika bölgesi işlem başına 76,6 milyon dolarla ilk sırada yer alırken, Avrupa 30,8 milyon dolarla son sırada yer alıyor.
Rapora göre, elektrik branşı 2023 yılında en büyük 10 birleşme ve satın alma süreci arasında 4 süreçle öne çıktı ve bu süreçlerin toplam işlem hacmi 150,1 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Küresel eğilimlere paralel olarak Türkiye’deki yüksek faiz ve enflasyon ortamının yarattığı belirsizlikler, 2023 yılında yatırımcıların risk iştahını baskılamaya devam ederken, yatırımcıların nispeten düşük hacimli işlemlere yönelmesiyle açıklanan işlem hacmi geçen yıla göre azaldı. 2022’de 219 olan satın alma işlem sayısı 2023’te 547’ye yükseldi. rekor seviyeye ulaştı.
Rapora göre açıklanan toplam işlem hacminin GSYH’ye oranı 2022 yılına göre yüzde 0,3’e gerileyerek küresel ortalamaların oldukça altında kaldı. Ancak değerleri açıklanmayan süreçlere ilişkin yapılan değerlendirmeler dikkate alındığında bu oranın yüzde 0,8 olduğu hesaplandı. Dikkat çeken önemli konulardan biri de ülkemizde 2023 yılında milyar doların üzerinde bir mega sürecin yaşanmayacağıydı.
Hangi süreçler öne çıktı?
Getir’in Birleşik Arap Emirlikleri menşeli Mubadala Capital liderliğinde eylül ayında aldığı yatırım, MNG Kargo’nun Deutsche Post (DHL) tarafından satın alınması ve Korsini Ambalaj’ın dünya devi Multi-Color Corporation tarafından satın alınacağı açıklandı. 2023 olmasına rağmen proses değerleri açıklanmadı. Ortaya çıkan süreçlerden biriydi. Insider’ın Katar Yatırım Otoritesi ve Esas Holding’in Girişim Sermayesi öncülüğünde gerçekleştirdiği 105 milyon dolarlık yatırım süreci, dönüştürülebilir borç şeklinde olmasına ve raporun metodolojisi gereği bu tür yatırım süreçlerine yer verilmemesine rağmen Insider süreci yer almıyor. 2023 yılındaki raporda öne çıkan süreçler arasında dikkat çekti.
Değeri açıklanmayan süreçler arasında elektrik branşı incelendiğinde, BP’nin Türkiye’deki akaryakıt operasyonlarının Vitol Grubu’na bağlı Petrol Ofisi tarafından satın alınması önemli işlemlerden biri olarak öne çıktı. Ayrıca Rönesans Enerji’nin yüzde 50 hissesinin Total Energies tarafından satın alınması ve Alpet hisselerinin tamamının Zeren Grubu’na satılması, her ne kadar proses fiyatları açıklanmasa da 2023 yılında enerji sektöründe yaşanan önemli süreçler arasında yer aldı.
Yüzde 20 yabancı yatırımcı işlemleri
Yabancı yatırımcıların gerçekleştirdiği birleşme ve satın alma işlemlerinin sayısı bir önceki yıla göre azalmış, 2023 yılında 107 işlem ile toplam işlem sayısından yüzde 20 pay alınmıştır. Buna rağmen açıklanan toplam işlem hacminde yabancı yatırımcıların payı yüzde 44 ile dikkat çekti. Bu oran, yabancı yatırımcıların daha çok stratejik ve büyük ölçekli satın almalara yöneldiğini gösteriyor.
Açıklanan toplam işlem hacminin 1,2 milyar dolarını yabancı yatırımlar oluşturdu. Fiyatları açıklanmayan süreçlere ilişkin değerlendirme ve varsayımlar sonucunda yabancı yatırımcıların 2023 yılında gerçekleştirdiği satın alma işlemleri hacminin yaklaşık 4 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Bu kapsamda yabancı yatırımcı süreçlerinin maliyeti, açıklanmayan süreçlerin tahmini maliyetleri de dahil olmak üzere toplam süreç hacminin yüzde 52’si olarak hesaplandı.
Finansal yatırımcı işlem sayısındaki artış dikkat çekti
2023 yılı işlem sayıları bazında incelendiğinde finansal yatırımcı işlemleri 286 işlem ile toplam işlemlerin yüzde 52’sini oluştururken, süreç hacmine göre bakıldığında açıklanan toplam işlem hacminin yüzde 86’sını 2,4 milyar dolar ile stratejik yatırımcı işlemleri oluşturdu. . Finansal yatırımcıların gerçekleştirdiği süreçlerin açıklanan toplam işlem hacmi içindeki payı 2022 yılına göre azalırken, süreç sayısında artış gözlendi.
2023 yılında değerleri açıklanan 219 süreçle finansal yatırımcı süreçlerinin ortalama süreç büyüklüğü 1,8 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Bunda kitlesel fonlama platformlarının artan etkisi ve risk sermayesi ve girişim sermayesi süreçlerinin çoğunlukla erken aşama yatırımlara odaklanmış olması etkili oldu.
“2024 yılında yabancı sermaye girişinin ve yatırımcı ilgisinin artırılması hedefleri ön planda”
Konuyla ilgili açıklama yapan KPMG Türkiye Strateji ve Kurumsal Finans Hizmetleri Bölüm Lideri Hande Şenova, “Bu yıl hazırladığımız beşinci raporumuzda, dünyada ve Türkiye’de birleşme ve satın alma işlemlerinin 2023 yılındaki görünümünü ortaya koyduk. 2023 yılının gündemi küresel ölçekte gelişmiş ülke merkez bankalarının faiz artırımları, devam eden Rusya-Ukrayna savaşı ve Orta Doğu’da artan jeopolitik gerilim olurken, Türkiye’de ise merkez üssü 6 Şubat depremi var. Ülkemizi derinden sarsan Kahramanmaraş ve yılın 2. çeyreğinde meydana gelen genel depremler. Seçimler vardı. Arkamızda kalan genel seçimler ve ekonomi yönetiminde kritik pozisyonlara güçlü atamalar sonucunda oluşan güven ortamının devam etmesiyle, 2024 yılında yabancı sermaye girişinin ve yatırımcı ilgisinin artırılması hedefi öne çıkıyor. “2024 yılı için genel beklentimiz maliye ve para politikalarının istikrarlı bir şekilde devam etmesi, yatırımcı dostu politikalar ve yapısal reformlarla desteklenmesi yönünde olmakla birlikte, işlem hacminin artmasına stratejik yatırımcıların yanı sıra finansal yatırımcıların da katkı sağlayacağını öngörüyoruz. 2024 yılında Türkiye’deki işlem sayısı ve sayısı” dedi.
“2024 yılında enerji, endüstriyel üretim ve otomotivin yanı sıra teknoloji, medya ve telekomünikasyon sektörlerinin de öne çıkması bekleniyor.”
KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Lideri Özge İlhan, yaptığı açıklamada 2024 yılına ilişkin beklentileri şöyle sıraladı: Ayrıca, 2024 yılında uygulanması beklenen sınırdaki karbon vergisi nedeniyle genel bir yeşil enerji dönüşümü ve özellikle ihracatçı şirketler arasında yenilenebilir ve saf enerji alanında yatırım faaliyetlerinde artış bekliyoruz. AB yeşil anlaşmasının kapsamı. “Türkiye’nin avantajlı jeopolitik konumu ve gelişmiş sanayi bilgisi nedeniyle sanayi üretim branşı, her zaman olduğu gibi 2024 yılında da yatırımcıların öne çıkan segmentlerinden biri olmaya devam edecek” dedi.